تحلیل نشانه ـ روان کاوی رمان نوجوان «مسابقه دات کام» با رویکرد واسازی
نویسندگان
چکیده مقاله:
نشانه شناسی یک روش خواندن متن است که می تواند جهت خوانشِ متن درون رویکردهای گوناگونی به کار گرفته شود. مهمترین رویکردِ پساساختگرا، واسازی است. اگرچه ساختگرایی مدعی است که «زبان می تواند از انسجام، پایداری و معنا پشتیبانی کند»، اما در نقطۀ مقابل، «واسازی» میخواهد، با به چالش کشیدنِ ادعای ساختگرایان، نشان دهد: زبان و متن معانی روشن خودشان را نفی می کنند و در تردید می افکنند. «واسازی» نقدِ تقابل های سلسله مراتبی ای است که ساختار تفکّر غربی را تشکیل داده اند، تقابل هایی مانند درون/بیرون، حضور/غیاب. با توجه به اینکه نشانه شناسی بررسی روابط نشانه ها و چگونگی سازوکار تولید معنا در متن است، پژوهش پیشِرو خوانشی نشانه شناختی را از رمان «مسابقه دات کام» بر اساس رویکرد واسازی دریدا و نظریات روانکاوانۀ فروید ارائه می دهد. در واقع، این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی و با رهیافت نظریۀ نشانه شناسی واسازی به بررسی روانکاوانۀ شخصیت ها، گفتمان ها، کنش های داستان می پردازد. در راستای اینکه هدف از نقد پساساختگرا ایجاد امکان دلالت های جدید در متن است، هدف تحلیل پساساختگرای پیشِرو پاسخ به سه پرسش اساسی است: اول اینکه چه عوامل واسازیای در گفتمان ها و کنش های ناهشیار شخصیت های داستان مذکور، به مثابۀ نشانه روانی، موجود و مُمِدّ دگرخوانی ای متباین با خوانشِ مسلطِ متن است؟ دوم، با التفاتی که دریدا به نقش روانکاوی در فرآیند واسازی داشته است، چگونه نشانه ها، در جهت دگرخوانی متن، تقابلِ نهاد/فراخود را در سه گانۀ فروید ـ خود/ فراخود/ نهاد ـ واسازی می نمایند؟ و سوم اینکه در متن مذکور چه نسبتی میان سه گانۀ نیکولایوا ـ داستان کودک پیشاهبوطی/ کارناوالی/ پساهبوطی ـ با واسازی دیده میشود؟ فقر پژوهشی در زمینۀ مطالعات نشانه شناختی ادبیات کودک و نوجوان در ایران و عدم توجه بسنده به مطالعات بین رشته ای لزوم پژوهش در این زمینه را انکارناپذیر می نماید. پژوهش پیشِرو برای نخستین بار خوانشی پساساختگرا از متنی در گسترۀ ادبیات کودک و نوجوان در ایران ارائه و نیز نخستین بار است که رابطۀ پساساختگرایی با خوانشِ روانشناختیِ متن را واکاوی می نماید.
منابع مشابه
نشانه شناسی لایه ای تصویر روی جلد رمان های نوجوان(مجموعهی رمان نوجوان امروز)
نشانهشناسی دانشی است که درآن نشانهها، مطالعه، شناسایی و دستهبندی میشوند. قرارگرفتن تصویر در یک قاب آن را به متنی تبدیل میکند که کارکرد نشانهای و دلالتگر پیدا میکند و میتوان لایههای متفاوت را در آن واکاوی کرد. در آثاری که برای نوجوانان آفریده شده گاهی تنها تصویرکتاب، تصویر روی جلد است. با توجه به این که مخاطب این تصویرها نوجوانانند، و توان درک مفاهیم پیچیده و پنهان را دارند؛ میت...
متن کاملرمان کُردی و واسازی تاریخنگاری مسلط
گولیشوران مهمترین اثر عطا نهایی، رماننویس برجستۀ کُرد، است که روایتی متفاوت از ورود مدرنیته به جامعه و زندگی روزمرۀ فرودستان کردستان ارایه میدهد. متفاوتبودن این روایت ناشی از ضدیت آن با دو کلانروایت مسلط تاریخنگاری، یعنی شرقشناسی و ناسیونالیسم ایرانی، است که همواره با اتخاذ نوعی سیاست نوشتاری خاص به نوعی نگارش تاریخ همت گماشتهاند که حاصل آن حذف صدای دیگری و بازتولید موقعیتهای فرودستی ...
متن کاملتحلیل مفهوم ازخودبیگانگی در رمان های نوجوان
یکی از عمده ترین مسائل دنیای مدرن، موضوع ازخودبیگانگی است. در این پژوهش با رویکردی غیر پیدایشی، مؤلفه های ازخودبیگانگی در چهار اثر داستانی حوزۀ نوجوانان (مومو، شازده کوچولو، لافکادیو، آلیس در سرزمین عجایب) بررسی و روندهای ازخودبیگانگی مطرح شده در این آثار مشخص شده است. برای داده یابی، پژوهشگر از روش اسنادی و به منظور داده کاوی، از روش تحلیل محتوای قیاسی و استقرایی مایرینگ بهره گرفته است. روندها...
متن کاملرمان «هون دات»، تمثیلی از پایداری مردم ویتنام
مردم سرزمین ویتنام که سالها تحت استعمار غرب بودند در جنگی خانمان برانداز، علیه نیرومندترین ارتش جهان یعنی آمریکا، آن چنان پایداری و مقاومتی ازخود نشان دادند که در تاریخ معاصر جهان، به عنوان نمونهای بی بدیل از مقاومت ملتی کوچک در برابر بزرگترین قدرت نظامی جهان، معرفی شدند. رمان «هون دات»، اثر «آنه دوک»، اثری واقعگرایانه است که اقتدار و پایداری مردمان دهکدهای کوچک را در برابر ارتش آمریکا و ...
متن کاملتحلیل رمان سالمرگی براساس نظریة نشانه شناسی بینامتنی مایکل ریفاتر
یکی از دستاوردهای مایکل ریفاتر در زمینة نقد بینامتنی، نشانهشناسی بینامتنی است. وی با طرح مباحثی چون غیردستورزبانی، تفسیرگر، هیپوگرام و ماتریس، گامی مؤثّر در کاربردیکردن نظریة بینامتنیّت در متن و کشف دلالتهای معنایی و ضمنی متون برداشت. در خوانش نشانهشناسانه، مخاطب در مواجهه با متن، ابتدا با «غیردستورزبانی»ها برخورد میکند. سپس منتقد با بررسی «انباشت»، «منظومة توصیفی» و «هیپوگرام»، میتواند دل...
متن کاملدر جستجوی نشانه ها: نشانه شناسی ، ادبیات، واسازی، جاناتان کالر
در جستجوی نشانه ها: نشانهشناسی ، ادبیات، واسازیی لیلا صادقی و تینا امرالهی، تهران: نشر علم، چاپ دوم،۱۳۹۰،۴۷۱صفحه
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 1
صفحات 59- 82
تاریخ انتشار 2019-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023